΄Η μυστική ιστορία΄΄ δεν είναι ένα καινούργιο βιβλίο. Κυκλοφόρησε το 1992 και η πρωτοεμφανιζόμενη -τότε- Donna Tartt έκανε όλον τον κόσμο να μιλάει για το βιβλίο της. Ο χρόνος που πέρασε από τότε, δικαίωσε και την συγγραφέα και όσους πίστεψαν σε αυτή. Μέσα σε σχεδόν 30 χρόνια,κυκλοφόρησαν ακόμα δύο μυθιστορήματά της, Ο μικρός φίλος και η Καρδερίνα πού,όχι μόνο εδραίωσαν την φήμη της συγγραφέως αλλά της χάρισαν και το Βραβείο Πούλιτζερ. Μέσα σε αυτά τα χρόνια η Donna Tartt κατάφερε ,γράφοντας μόλις τρία μυθιστορήματα,να αποκτήσει ένα φανατικό αναγνωστικό κοινό που περιμένει με αγωνία κάθε νέο της βιβλίο.
Έχοντας παρουσιάσει από αυτήν εδώ την στήλη το δεύτερο και το τρίτο της βιβλίο,και σε αναμονή για την κινηματογραφική Καρδερίνα που θα δούμε στις αίθουσες του χρόνου,είπαμε να θυμηθούμε την Μυστική ιστορία, το πρώτο της βιβλίο.
Το θέμα δεν είναι πρωτότυπο. Μια παρέα φοιτητών,σε κάποιο κολέγιο της Αμερικής στο Βερμόντ, και οι κώδικες επικοινωνίας τους. Το πιο σωστό θα ήταν να πει κανείς μια πολύ κλειστή παρέα,ομάδα φοιτητών, σνόμπ, κλεισμένων σε έναν δικό τους κόσμο γνώσης και κοινωνικής συμπεριφοράς στον οποίο δεν αφήνουν κανέναν να μπει. Θεωρούν τους εαυτούς τους υπεράνω του ΄΄μέσου όρου΄΄ και δεν αφήνουν κανέναν να διαβεί την πόρτα της κλειστής ομάδα τους.
Ο Ρίτσαρντ Παπέν, καινούργιο-φερμένος στο κολέγιο, γίνεται μέλος αυτής της ομάδας επιλεγμένος από τον χαρισματικό καθηγητή που είναι ο επικεφαλής. Μελετούν τον κόσμο της διανόησης. Περνούν όλοι μαζί τα Σαββατοκύριακα σε ένα παλιό εξοχικό,διαβάζοντας και συζητώντας για θέματα που αφορούν τον κόσμο της γνώσης-από τους αρχαίους Ελληνες συγγραφείς μέχρι τους σύγχρονους στοχαστές και καλλιτέχνες-αλλά και για καθημερινά ζητήματα. Ο Ρίτσαρντ,χωρίς να γνωρίζει το έγκλημα που διαπράττεται,γοητεύεται από την καινούργια συντροφιά του. Οταν όμως κερδίζει την εμπιστοσύνη τους,του το εκμυστηρεύονται και τον πείθουν σιγά σιγά για την αναγκαιότητά του. Ο δολοφονημένος συμμαθητής και φίλος τους απειλούσε να αποκαλύψει το μυστικό τους,υπονομεύοντας έτσι το μέλλον τους. Ο Ρίτσαρντ γίνεται ένας από αυτούς,χωρίς,όμως,ποτέ να ενσωματωθεί εντελώς στην ομάδα. Μπορεί ακόμα και αναρωτιέται μέσα του γι΄αυτά που ζεί.
Η αρχή του μυθιστορήματος ξεκινά,ουσιαστικά,από το τέλος. Ο αναγνώστης ξέρει από την αρχή τα πάντα. Γιατί δεν πρόκειται για ένα ακόμα βιβλίο μυστηρίου,αλλά για μια εξιστόρηση του πως κάποιος καταλήγει να συναινέσει σε φόνο.
“Ο Θάνατος είναι μητέρα της ομορφιάς” είπε ο Χένρι. “Και τι είναι ομορφιά;” Τρόμος “Κι αν η ομορφιά είναι τρόμος” είπε ο Τζούλιαν, “τότε τι είναι η επιθυμία ; Νομίζουμε ότι έχουμε πολλές επιθυμίες, αλλά στην πραγματικότητα έχουμε μόνο μία. Ποια;” “Να ζήσουμε” είπε η Καμήλα ,“Να ζήσουμε αιώνια” είπε ο Μπάνι ΄΄.
Η Donna Tartt έγραψε το 1992 ένα κλασικό μυθιστόρημα. Της πήρε δέκα χρόνια να το γράψει. Κατάφερε,όπως και στα επόμενα βιβλία της,ούτε μιά πρόταση να φαίνεται τυχαία. Περιγράφει έναν κλειστό κόσμο,που, θα έλεγε κανείς,ότι υπάρχει κάπου μακριά μας. Η πραγματικότητα,όμως,μας έχει δείξει ότι τέτοιοι κόσμοι υπάρχουν παντού και πάντα. Οχι αναγκαστικά με την ίδια μορφή. Αλλά με διαφορετικές μορφές κάθε φορά.
΄΄Ο Ρίτσαρντ Παπέν, καιρό αφού η ιστορία μπήκε στο αρχείο από την αστυνομία, επιχειρεί να ανασυνθέσει εκείνη την περίοδο, εκείνη την περίοδο που από μια σειρά τυχαίων γεγονότων βρέθηκε να φοιτά στο πανεπιστήμιο του Χάμπντεν, στο Βερμόντ, χιλιάδες μίλια μακριά από το σπίτι του και την προηγούμενη ζωή του, θαμπώθηκε από μια παράξενη ομάδα φοιτητών, που μελετούσε τον κόσμο της διανόησης, υπό την καθοδήγηση ενός χαρισματικού καθηγητή, σε ένα πρόγραμμα σπουδών στα όρια της ανοχής του ιδρύματος, και κατάφερε να γίνει τελικά μέλος της, εγκαταλείποντας το αρχικό πρόγραμμα σπουδών που είχε επιλέξει. Η επαφή με τους κλασικούς, τη φιλοσοφία, τις υψηλές ιδέες, η γοητευτική ακαδημαϊκή προσέγγιση, οι συζητήσεις υπό την επήρεια του αλκοόλ και η αίσθηση ότι ανήκει σε έναν κλειστό κύκλο, οδήγησαν τον Ρίτσαρντ σε μονοπάτια που ποτέ δεν είχε φανταστεί πως θα διαβεί, μακριά από την ακαδημαϊκή κανονικότητα, μονοπάτια που έφτασαν μέχρι τη δολοφονία του Μπάνι, και ακόμα παραπέρα.
Η επιμονή στις λεπτομέρειες και στην αναφορά μικρών επεισοδίων της παρουσίας του Ρίτσαρντ στο πανεπιστήμιο, η σκιαγράφηση των χαρακτήρων των ηρώων, η φιλοσοφία και η ποίηση, τα ανθρώπινα πάθη και τα παιχνίδια του μυαλού, το διαρκές αίσθημα αγωνίας, παρά τη γνώση για την εξέλιξη της ιστορίας, η αφηγηματική ικανότητα της Ταρτ και ο έλεγχος πάνω στην ιστορία με τα δεκάδες παρακλάδια, όλα αυτά προσφέρουν μια αναγνωστική απόλαυση. Την προβολή της αρχικής, μεγάλης εικόνας της ιστορίας, ακολουθεί ένα αργό και αναλυτικό πέρασμα, ένα κολάζ, που, αφού ο αναγνώστης αντικρύσει από μακριά, εν συνεχεία έχει την ευκαιρία να το δει να ξεδιπλώνεται με όλες του τις ραφές και τα, αρχικώς, μη εμφανή επίπεδά του΄΄.
Πρόκειται,ουσιαστικά,για μιά ιστορία ενηλικίωσης. Οι πρωταγωνιστές,όσο κι αν είναι δύσκολο να το παραδεχτούν,αφήνουν πίσω τους τον κόσμο των εφήβων για τον κόσμο των ενηλίκων. Εναν κόσμο που αντιπαθούν και δεν θέλουν να γίνουν μέρος του. Υπάρχει,όμως,και αυτό που ονομάζεται νομοτέλεια.
΄΄Πολλοί θα υποστήριζαν πως αυτό έχει κάποια σημασία,πως επαληθεύει τη γνωστή κοινοτοπία amor vincit omnia-η αγάπη νικά τα πάντα. Μά,αν έμαθα κάτι στη μικρή θλιβερή μου ζωή ήταν πως η συγκεκριμένη κοινοτοπία είναι ένα μεγάλο ψέμα. Η αγάπη δεν υπερνικά τα πάντα. Κι όποιος πιστεύει κάτι τέτοιο είναι βλάκας΄΄,σκέφτεται κάποια στιγμή ο πρωταγωνιστής του βιβλίου.
Η Donna Tartt δεν προσπάθησε να γράψει την ιστορία ενός εγκλήματος με κεντρικό ερώτημα -Ποιος το έκανε; αλλά -γιατί το έκανε; Ο κάθε χαρακτήρας του μυθιστορήματος είναι σχεδόν τέλεια σχεδιασμένος και και η γνώση της των κλασικών σπουδών-αρχαία ελληνική φιλοσοφία- της επέτρεψε να γράψει όχι μόνο μία τραγωδία αλλά να αναζητήσει και την κάθαρση.
Όταν διαφώνησα-έντονα- και ρώτησα που ήταν το κακό στο να επικεντρώνει κανείς την προσοχή του σε δύο μονάχα πράγματα,στην Τέχνη και την Ομορφιά, ο καθηγητής Λαφόργκ αποκρίθηκε ΄΄Δεν είναι καθόλου κακό να αγαπάει κανείς την Ομορφιά. Αλλά η Ομορφιά -όταν δεν συνδυάζεται με κάτι πιο ουσιαστικό- είναι πάντα επιφανειακή. Δε φταίει το ότι ο Τζούλιαν έχει επιλέξει να αφοσιωθεί σε συγκεκριμένες,υψηλές ιδέες. Φταίει το ότι έχει επιλέξει να αγνοήσει άλλες,εξίσου σημαντικές.
Και αυτές που έχει αγνοήσει,εξ ίσου σημαντικές,είναι που έχουν τον τελικό λόγο σε αυτή την Μοναδική ιστορία.
.jpg)
.jpg)
0 Σχόλια